Beyninizlə tanış olun – 5 heyrətamiz fakt

İnsan beynini ilk dəfə Qədim Misirdə tədqiq ediblər, lakin insanların çoxu başlarında nə olduğunu belə bilmirlər. İnsan beyni haqqında heyrətamiz faktların siyahısı yüz maddəyə qədər ola bilər. Ancaq onlardan yalnız beşi xüsusidir.

Turanmedia.az Tns.az-a istinadən beyin haqqında 5 maraqlı faktı təqdim edir.

1. Beyindəki məlumatlar saatda 432 kilometr sürətlə ötürülür

Və ya saniyədə 120 metr. Bu göstərici sinir keçiriciliyinin sürəti adlanır – yəni sinir impulsunun “mənbədən” “hədəf”ə doğru hərəkəti. Elm adamları bədənin kosmosdakı vəziyyəti haqqında məlumat ötürən sinir toxumasında maksimum dəyərlərə çatdığını müəyyən ediblər.

2. Beyin həyat boyu yeni sinir əlaqələri yaradır

Müəyyən bir zamana qədər bütün lazımi sinir əlaqələrinin uşaqlıqda formalaşdığına və böyüklərdə bu prosesin dayandığına inanılırdı. Lakin son araşdırmalar göstərir ki, beyin ömür boyu nevroplastikdir. Bu da o deməkdir ki, hər kəs daim yeni bir şey öyrənməklə öz idrak qabiliyyətlərini qoruyub saxlaya və hətta təkmilləşdirə bilər.

3. İnformasiyanın çoxunu beyin arxa planda emal edir

Daha doğrusu, şüurumuzun iştirakı olmadan. Gördüyümüz, eşitdiyimiz, hiss etdiyimiz, yediyimiz, oxuduğumuz və ya əlimizlə etdiyimiz hər şey öz “zibil qutularında” öz yerini tapır. Orada məlumatlar, əslində, bizim iştirakımız olmadan – sözdə defolt sistemin köməyi ilə işlənir və sistemləşdirilir.

Bu işlərin çoxu yuxuda olur, buna görə də səhər axşamdan daha effektivdir. Əgər problemi həll etmək lazımdırsa, amma öhdəsindən gələ bilmirsinizsə, sadəcə yatın. Səhər beyniniz sizə nə etmək lazım olduğunu söyləyəcək.

4. Beyin yalançı xatirələr yarada bilir

Beyin həmişə ətrafda baş verən hər şeyi, dəqiq təfərrüatlarına qədər xatırlamır. Beləliklə, daha vacib məlumatlar üçün yerə qənaət edir. Və xatirələr çox vaxt fraqmentləşdirilmiş məlumatlar, hətta sadəcə ideyalar və gözləntilər əsasında yenidən qurulur.

Məsələn, iştirak etmədiyiniz bir hadisənin fotosunu görsəniz, illər sonra beyniniz onu sizə tamamilə real olaraq ötürə bilər. Odur ki, keçmişdə baş verən hadisələrlə diqqətli olmaq lazımdır: onların həqiqətini alternativ mənbələrin köməyi ilə təsdiqləmək daha yaxşıdır.

5. Beyin travmadan sağalır

Beyin heyrətamiz bir bərpa qabiliyyətinə malikdir. Məsələn, baş zədəsi almış olsanız, yeni sinir əlaqələri yaradacaq. O, həmçinin bəzi funksiyaları zədələnmiş nahiyələrdən toxunulmamış yerlərə “ötürə” bilər.

Əlbəttə ki, reabilitasiya müəyyən vaxt aparacaq, lakin düzgün təşkil olunarsa, əksər hallarda normal həyata qayıtmaq qaçınılmazdır.(publika.az)